1ος Κύκλος εκπαίδευσης Εμψυχωτών Ευέλικτης Μάθησης

(Αgile Learning Facilitators-ALF Summer)

Παρασκευή 28 Ιουλίου – Σάββατο 5 Αυγούστου 2017

Αγρόκτημα της ομάδας «Σταγόνες», Βλαχιά, Β. Εύβοια

Είχα τη χαρά και την τιμή να συμμετέχω και να καταγράψω με την καμερά μου τον πρώτο αυτό κύκλο που διεξήχθη στη χώρα μας αυτό το καλοκαίρι. Οι εντυπώσεις μου και τα συναισθηματά μου έχουν αγγίξει το σημείο κορεσμού, αφού μέσα σε αυτές τις δέκα ημέρες συμπυκνώθηκαν γνώσεις και πρακτικές που απαιτούν πολύ χρόνο για να χωνευτούν και να επεξεργαστούν. Η μοναδική αίσθησης ικανοποίησης που μοιράστηκα με τα παιδιά , τους γονείς και τους εκπαιδευτές μας, ήταν αποτέλεσμα μιας εμπειρικής και συμμετοχικής προσέγγισης που μας έδωσε πολλές ελπίδες για να συνεχίσουμε να οραματιζόμαστε κοινότητες αρμονικής συνύπαρξης, όπου η παιδεία ως γενικότερη έννοια είναι συνυφασμένη με τις νέες κοινωνικές δομές, που θα μας βοηθήσουν να πραγματώσουμε την ελευθερία της γνώσης και της μάθησης.

Μιλήσαμε για μια πρωτοποριακή εκπαίδευση.Για παιχνίδι και τεχνολογία. Για αυτομόρφωση και αλληλοδιδακτική και για υποστήριξη μιας κοινότητας εξωσχολισμού (unschooling).

Το πρόγραμμα περιλάμβανε ένα τριήμερο βιωματικό εργαστήριο στην Ευέλικτη Μάθηση, μια πενταήμερη Nature Play παιδική κατασκήνωση και μία μέρα όπου μοιραστήκαμε τις εμπειρίες και τις νέες μας δεξιότητες.

Κι όλα αυτά στην εντυπωσιακή φύση της Β. Εύβοιας!

Ε.Β (Cinevangelos)

Λίγα λόγια για το καμπ που συνδιοργανώθηκε από το Nature Play και την ομάδα «Σταγόνες»

Η Εμπειρία

Οι Εμψυχωτές/Διευκολυντές Ευέλικτης Μάθησης συνεργάστηκαν με νέους εμψυχωτές, γονείς, μέλη άλλων ΚΕΜ και εθελοντές, και να συν-δημιούργησαν μια δομή αυτοκαθοδηγούμενης μάθησης για τους ενήλικες που παρακολούθησαν το τριήμερο εργαστήριο καθώς και για τα παιδιά που συμμετείχαν στη συνέχεια στην πενταήμερη κατασκήνωση.

Η Δομή

Ξεκινούσαμε και τελειώναμε κάθε μέρα μαζί, δημιουργώντας καθημερινά το περιεχόμενο του προγράμματος, χρησιμοποιώντας τα ίδια εργαλεία αυτό-διαχείρισης που χρησιμοποιούμε στους χώρους εναλλακτικής εκπαίδευσης. Αυτή είναι η εμπειρική μάθηση (experiential learning) -μάθηση μέσω της πράξης και της καθημερινής εμπειρίας. Δεν υπήρχε δηλαδή κάποιο προκαθορισμένο «πρόγραμμα σπουδών».

Ο Βασικός Σκοπός επετεύχθη

Οι συμμετέχοντες αποκτήσαμε την εμπειρία και την αυτοπεποίθηση να συντονίσουμε ένα ΚΕΜ ή αντίστοιχο αυτοκαθοδηγούμενο πλαίσιο μάθησης. Όλα αυτά δεν είχαν να κάνουν τόσο με την απλή απορρόφηση πληροφορίας ή με τη μάθηση του «σωστού» τρόπου χρήσης των παραπάνω εργαλείων ευέλικτης διαχείρησης, όσο με το να μάθουμε να εξασφαλίζουμε χώρο, χρόνο και κίνητρα για μάθηση και να συνυπάρχουμε σε μια αυθεντική (και όχι εξουσιαστική) σχέση μεταξύ μας και με τους μαθητές.
 

Το πρόγραμμα συνοπτικά ήταν το εξής:

1η-3η  Μέρα : Τα Βασικά

Μια τριήμερη εισαγωγή στην διευκόλυνση (facilitation) και την Ευέλικτη Μάθηση, όπου έμπειροι εμψυχωτές όπως ο Eric Bear και η Sierra Allen μοιράστηκαν μαζί μας τη θεωρία και την πράξη, αλλά και βιωματικές δραστηριότητες/ασκήσεις. Ακολουθήσαμε το ρυθμό που ακολουθεί ένα ΚΕΜ κατά τις σχολικές μέρες: πρωινός προσδιορισμός προθέσεων, ημερήσια εξερεύνηση, και το απόγευμα κύκλος για συζήτηση και μοίρασμα ιδεών και εμπειριών.

4η-8η Μέρα : Η Κατασκήνωση

Ήταν η κατάλληλη περίπτωση να εξασκήσουμε τα εργαλεία και τις αρχές της Ευέλικτης Μάθησης!

Όλοι μαζί συμβάλλαμε ώστε να λειτουργήσει μια καλοκαιρινή κατασκήνωση όπως ένα ΚΕΜ. Βιώσαμε την πλήρη εμπειρία ενός ΚΕΜ σε όλες τις ηλικίες και εξασκείσαμε τις αρχές της Ευέλικτης Μάθησης. Εδώ τα παιδιά συμμετείχαν και πολλαπλασίαζαν την  ενέργεια! Ήταν μια ιδανική ευκαιρία να εμβαθύνουμε τις δεξιότητές μας και να χτίσουμε μια πιο αυθεντική σχέση με τα παιδιά, καθώς και να μάθουμε να χρησιμοποιούμε τα εργαλεία, να ηγούμαστε κάποιων συνεδριών και να υποστηρίζουμε τις εργασίες των παιδιών.

 

9η Μέρα:

Ο Απολογισμός- η Ανατροφοδότηση (feedback) και η Γιορτή Λήξης

Μια ανεπίσημη μέρα που σίγουρα έφερε την ομάδα πιο κοντά. Αντιμετωπίζοντας ισότιμα όλα τα μέλη της ομάδας, αναλογιστήκαμε την εμπειρία μας,  εντοπίσαμε κενά στις νέες μας δεξιότητες και εμβαθύναμε στο πώς να τις βελτιώσουμε. Επίσης... το γιορτάσαμε και δεσμευτήκαμε να συναντηθούμε μελλοντικά!

Τι κάνει ο εμψυχωτής/διευκολυντής (facilitator);

Τα παιδιά μας μεγαλώνουν σε ένα κόσμο που ολοένα και αλλάζει. Με τον ίδιο ρυθμό αλλάζει και η εκπαίδευσή τους. Μαθαίνουν και αποκτούν δεξιότητες από το διαδίκτυο, από τις εξωσχολικές τους δραστηριότητητες κι από τόσα άλλα εκτός του σχολείου. Έτσι αλλάζει και ο ρόλος του εκπαιδευτικού. Καλείται από απλός μεταδότης γνώσεων (δασκαλοκεντρική διδασκαλία), να γίνει εμψυχωτής/διευκολυντής (facilitator) της μαθησιακής διαδικασίας, δηλαδή να οργανώνει μαθησιακά περιβάλλοντα προσαρμοσμένα στις ατομικές ανάγκες κάθε παιδιού (μαθητοκεντρική διδασκαλία), και έτσι, να τα διευκολύνει στο ταξίδι τους για την απόκτηση γνώσης.

Τα Κέντρα Ευέλικτης Μάθησης (ΚΕΜ) λειτουργούν ως ένα δίκτυο αναγνωρισμένων από το κράτος σχολείων και ομάδων κατ'οίκον εκπαίδευσης στις Η.Π.Α., και επαναφέρουν τη χαρά της μάθησης με μια εντυπωσιακά αποδοτική εκπαιδευτική προσέγγιση: την αυτοκαθοδηγούμενη μάθηση. H αυτοκαθοδηγουμενη μαθηση υποστηρίζεται από τον πολιτισμό που δημιουργούν οι προθέσεις της ομάδας/κοινότητας και ενισχύεται από τα εργαλεία ευέλικτης διαχείρισης (agile management tools) που διδάσκονται στα ΚΕΜ.

Τί σημαίνει όμως Ευέλικτη Μάθηση (Agile Learning);

Agile σημαίνει ευέλικτος, ευκίνητος, εύστροφος!

Η Ευέλικτη Μάθηση συνοψίζεται σε αυτά τα 3 σημεία:

 Αυτοκαθοδηγούμενη (self-directed)

Οι άνθρωποι είναι μαθητές από τη φύση τους. Όταν τα παιδιά αφήνονται να ασχοληθούν με ό,τι έχουν πάθος, αφοσιώνονται και μαθαίνουν πιο γρήγορα και πιο αποδοτικά –

καλύπτοντας χρόνια διδακτικής ύλης, μέσα σε εβδομάδες μόνο, τη στιγμή που αυτά επιλέγουν να μάθουν.

Δηλαδή καθοδηγούν από μόνα τους τη μάθησή τους.

Πολιτισμός της Κοινότητας

Στα σχολεία αυτά τα παιδιά νιώθουν ότι εισακούονται, ότι ανήκουν στην ομάδα. Ο σκοπός τους και οι προθέσεις τους λαμβάνονται υπ΄όψιν από την εκπαιδευτική κοινότητα.

Ως κοινωνικά όντα, λειτουργούμε καλύτερα μέσα σε τέτοιες ζωντανές κοινότητες, οι οποίες χτίζουν την αυτοπεποίθησή μας, διευρύνουν τα επικοινωνιακά μας ταλέντα και μας βγάζουν τον καλύτερο εαυτό μας. Έτσι δημιουργούμε ένα πολιτισμό που μας αφορά προσωπικά και συνειδητά.

Εργαλεία Ευέλικτης Διαχείρισης (agile management tools) Χρησιμοποιούμε πρακτικά και συγκεκριμένα εργαλεία έτσι ώστε να μετατρέψουμε όλα αυτά τα υψηλά ιδανικά σε εφικτές και αξιόπιστες πρακτικές. Αυτά τα εργαλεία και οι πρακτικές παρέχουν εμφανή αποτελέσματα στη μάθηση, αποτελούν εξαιρετική εξάσκηση στην αυτοδιαχείρηση, και έχουν σαφείς σκοπούς και στόχους. Παράλληλα προωθούν την εύκολη ενσωμάτωση νέων δομών σύμφωνα με τις παιδαγωγικές, προσωπικές ή ομαδικές ανάγκες που προκύπτουν.

Εδώ, ο Εric Bear που ήταν ο βασικός εισηγητής του καμπ, σε μία TEDx ομιλία σχετικά με την Ευέλικτη Μάθηση. 

«Οι ρίζες μας βρίσκονται στη γη.

Τα παιδιά πρέπει να μάθουν πώς να νιώθουν και να ζουν σε αρμονία με τη Γη.»

- Δρ. Μαρία Μοντεσσόρι